Böbreklerimizin Vazifeleri ve Sorumluluklarımız

Vücudumuzda her organın hayatîvazifeleri mevcuttur. Böbreklerimizin görevleri de hayatımızın devamı için büyük bir ehemmiyet arz eder.
Böbreklerimizin en önemli görevlerinden biri idrar üretmektir. Bu görev, böbrekteki morfolojik birimler olan nefronlar tarafından icra edilir. Bir nefron, kandan idrarın süzüldüğü glomerül ve süzülen sıvının içinden geçirilerek en sonunda idrara dönüştürüldüğü ince borulardan (proksimal tübül, henle kıvrımı, distal tübül ve toplayıcı kanallar) ibarettir.
Erişkin bir insanda her iki böbrekte yaklaşık bir milyon nefron bulunmaktadır. Her bir nefron tek başına idrar üretme yeteneğine sahip kılınmıştır. Yaşlandıkça nefron sayısı azalmaktadır. Böbrekler nefronları yenileyemezler. Bu sebeple böbrek hasarı, hastalık veya normal yaşlanma ile böbreklerdeki nefron sayısı giderek azalır. 40 yaşından sonra iş gören nefron sayısı genellikle her 10 yıl için %10 azalır, böylece 80 yaşında birçok insanda 40 yaştakinden normalin %40’indan daha az idrar üreten nefron vardır. Bu kayıp hayatı tehdit edici değildir, çünkü geri kalan nefronlardaki adaptif değişiklikler, onların uygun miktarda su, elektrolit ve metabolik artık atmalarına imkân sağlar.
Böbreklerimizin görevlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
1- Çöp mahiyetindeki metabolik artıkları vücuttan atmak: Bunların en önemlileri üre, kreatinin ve ürik asittir. Bu bir anlamda kanı temizlemektir. Böbrekler ayrıca ilaçların ve hormonların vücuttan atılma yoludur. Çoğu antibiyotikler ve bazı hormonların kendileri veya metabolik son ürünleri, böbrekler vasıtasıyla, idrarla dışarı atılır.
2- Vücudun su ve elektrolit dengesini sağlamak: Böbrekler su ve vücut suyunda erimiş bulunan sodyum, kalsiyum, klor, potasyum gibi elektrik ileten maddelerin vücuttaki miktar veya konsantrasyonlarını dengede tutmakla görevlidir. Su veya tuz fazlaysa bunlar idrarla daha fazla atılır. Su veya tuz miktarı azalmışsa, o zaman böbrekler bunları vücutta tutarak yani idrarla atılımlarını engelleyerek dengeyi sağlar.



Kaynak: Çağlayan Dergisi https://caglayandergisi.com/2018/07/31/bobreklerimizin-vazifeleri-ve-sorumluluklarimiz/