KISSALARIN EN GÜZELİ VE HER ASRA BAKAN YÖNLERİ-3 | Yalnızlar Tekkesi

3. (Ey Rasûlüm!) Biz sana bu Kur’ân’ı vahyetmekle, (bu sûrede) geçmişin ibretlerle dolu tarihinden en güzel bir sayfayı anlatacağız. Şurası bir gerçek ki, senin şu ana kadar bundan haberin yoktu.

TEFSİR : Ayette geçen ‘ahsen’ül kasas’ yani ‘kıssaların en güzeli’ tabiri, Yusuf suresinin konusu olan Hz Yusuf’un as yaşadıklarını, kıssanın/hadisenin tüm zamanlara bakan yönünü ve bu hadisenin anlatılış şekli itibariyle de edebi değerini,yüksek belagatini,çıkarılacak dersler yönünden  önemini,İslam’a hizmet eden en başta peygamberler ve onun takipçilerine ışık tutması cihetinden müstesna yerini işaret etmesi bakımından gayet dikkat çekicidir.Hz. Yusuf’un yaşadıklarının ‘En güzel kıssa’ olarak nitelinderilmesindeki hikmetler şunlar olabilir:

1. Kur’anda geçen diğer peygamberlerin pek çoğunun kıssasında helak unsuru bulunmaktadır.Mesela Hz. Nuh as,Hz Hud as, Hz. Şuayb as,Hz Salih as, Hz Musa as hayatlarına yer verilen hemen her yerde kavimlerin helak edildiği,ilahi ceza ile cezalandırıldıkları anlatılır.Fakat Hz Yusuf’un as kıssasında helak olma değil ‘Herkesin yaşananlardan ders çıkarması’ yönüyle bir olgunlaşma ve ‘mutlu son’ mevcuttur.Bu yönüyle diğer peygamber kıssalarından farklı ve dikkat çekicidir

2. Edebi yönü itibariyle de kıssa en güzel şekilde anlatılmıştır.-Teşbihte hata olmaz- Bir roman gibi karakter betimlemesi yapılmıştır.Bu canlı betimleme içerisinde insanın fıtratına ait ‘kıskançlık,öfke,hased,yalan,iki yüzlülük,sabır,tevekkül,şehvet,cinsellik,aşk,takva,fakirlik,zenginlik,acı,sevinç,ergenlik,olgunluk,hatadan ders çıkarma’ gibi insani duygular doğrudan veya dolaylı olarak kıssaya –teşbihte hata olmaz- bir roman üslubu katmıştır.

3. Diğer peygamberlerin kıssaları parça parça farklı surelere serpiştirilirken Hz Yusuf as kıssası tek ve bütün olarak bu surede yer almış ve konu bütünlüğü cihetinden kıssayı farklı bir konuma taşımıştır.

4. Hz. Yusuf as kıssası,Hz Peygamber sav ve ashabının Mekke’de zorluklar ve baskı altında olduğu bir dönemde gelmesi itibariyle bir müjde ve tesellidir.Bu yönüyle de en güzel kıssadır.

5. Hz. Yusuf’un as dış güzelliğinin peygamberane takva ve iffet ile resmedilmesi kıssanın güzelliğine güzellik katmıştır.

6. Hz Yusuf as İsrailoğullarının atalarından biridir. Ve bu kıssanın da Yahudilerin telkini ile Mekke müşriklerinin Hz. Peygamber’e, “İsrâiloğulları Mısır’a niçin gittiler?” şeklindeki sorusuna cevap olarak veya müslümanların Allah Rasulü’nden bir kıssa anlatmasını istemeleri üzerine indiği rivayeti düşünüldüğünde Kur’an’da bu kıssanın Yahudilerin de bilemediği/bilemeyeceği kadar tafsilatlı anlatılması kıssaya hem anlam katmıştır hem de Hz.Peygamber’in sav risaletine büyük bir delildir.

7. Önceki ayetle ilişkilendirildiğinde bu kıssanın Arapça dışında başka bir dille bu kadar mükemmel ve yüksek belagat ile anlatılması mümkün değildir.

8. Kıssaya güzellik katan şeylerden biri de bu sûrede tevhid, fıkıh, siyer, rüya tabiri, siyaset, muaşeret, geçim idaresi (iktisadi hayat) ve hem dine hem de dünyaya yarayacak pek çok faydalı hususların bulunmasıdır.

Ayet aynı zamanda Hz. Peygamber’e sav ‘ve in kunte min kablihî le minel gâfilîn’ yani ‘Şurası bir gerçek ki, senin şu ana kadar bundan haberin yoktu’ der.Bu ifade ile Kur’an, Kendisinin İlahi bir beyan olup beşer sözü olmadığını,-haşa- müşriklerin bir kısmının iddia ettiği gibi Hz.Peygamer’in sav sözü olmadığını veya tek bir eklemesinin dahi olmadığını işaret etmekle beraber Hz Muhammed’in sav vahye muhatap bir Resul olduğunun altı çizilir.

Ayetin başında bulunan ‘Nakussu’ fiili ‘Anlatmak,nakletmek,kıssa anlatmak’ şeklinde tercüme edilir.Kıssa anlatmanın yani yaşanmış özlü bir hadiseyi anlatmanın insan fıtratında tesiri vardır.Çünkü önceden yaşanmış olaylar ve onlardan çıkarılacak dersler insan için önemlidir.Kur’an burada dönemin muhatapları ile beraber tüm insanlara yine hemcinsi olan bir insan ve insan topluluğunun hayatını kıssa olarak anlatmış ve dersler çıkarılması öğütlenmiştir.

Kaynak: Yalnızlar Tekkesi | https://www.patreon.com/posts/kissalarin-en-ve-19976339