O listede de Türkiye ilk sırada - Semih Ardıç

Türkiye’nin toplam dış borcu 2018 sonu itibarıyla 448 milyar 400 milyon dolar. Borcun 306 milyar doları özel sektöre, 137 milyar doları kamuya ve 5,5 milyar doları Merkez Bankası’na (TCMB) ait.

Ekim ayına kadar en az 120 milyar dolar bulmak mecburiyetinde. Sadece nisan ve mayıs aylarında 16,5 milyar dolar dış borç ödemesi var.

OECD RAPORUNDA TÜRKİYE 1’İNCİ

Gırtlağına kadar borca batmış bir ekonomi için diğer göstergelerin düzelmesi borcun millî gelire oranının azalmasına bağlıdır. Azalmak bir tarafa Türkiye’de bu oranı yüzde 55’e doğru yükseliyor.

Borcun yüksek olması kadar ödenen faiz oranı da yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilir.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından yapılan bir araştırma, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümetinin yatırımcı nezdindeki itibarını göstermesi açısından hayli ufuk açıcı.

OECD’nin üye devletlerin borçlanmalarıyla ilgili genel görünüm raporuna göre 10 yıllık hazine bonolarındaki borçlanmada faiz artışı açısından geçen yıl Türkiye ilk sırada yer aldı.

TÜRKİYE’NİN MALİYET ARTIŞI YÜZDE 4,76

Türkiye’de 2017 senesine kıyasla 2018’de Hazine’nin borçlanma faiz oranı yüzde 4,76 puanlık artış gösterdi.

Oran ilk bakışta düşük gelebilir. Döviz nevinden borçlanmada böylesine bir artış dehşet vericidir.

Hazine’nin senelik 30-35 milyar dolar dış borç ihalesine çıktığı dikkate alındığında 2 milyar dolar (10 milyar TL) ilave bir maliyet yüzünden yatırımlardan kısılıyor.

Bir başka ifadeyle vatandaşın vergileri onun refahını artıracak yatırımlara aktarılmıyor, faiz lobisine ikram ediliyor.

MEKSİKA’DA AYNI ORAN YÜZDE 1,43  

Faiz artışında Türkiye’nin hemen akabinde Meksika geliyor. Meksika’nın maliyet artışı yüzde 1,43. Türkiye’nin omuzlamak mecburiyetinde kaldığı maliyet yükünün üçte biri bile değil.

İtalya 3’üncü sırada ki 2008 krizinden beri belini doğrultamadığı halde Roma geçen sene borç mukabilinde yüzde 1,14 daha fazla faiz ödedi.

Türkiye’nin faiz artış rekoru kırdığı 2018’de komşumuz Yunanistan’ın borçlanma maliyeti azaldı. Eller gider Mersin’e Ankara gider tersine…

OECD bu yüzden Türkiye, Meksika, İtalya ve Macaristan’da borçlanma maliyetinin önemli ölçüde yükseldiği ikazında bulundu.

OECD, TÜRKİYE İÇİN İKAZ ETTİ

Raporda Türkiye namına bir şerh daha düşüldü: Artan faiz oranlarının kurdaki kayıplarla birleşmesi halinde döviz cinsi mükellefiyeti daha yüksek olan Türkiye’nin borçlanma maliyetleri daha da yükselebilir.

OECD’nin diplomatik dille dikkat çektiği risk maliyetlerin 2019 senesinde de artacağı manasına geliyor. Borcu yüksek, her sene 40 milyar dolar döviz açığı veren Türkiye 10 yıllık tahvil için yüzde 15’e yakın faiz ödüyor.

Cari fazlası 200 milyar euroyu bulan Almanya ise aynı vadeli borçlanma kâğıdına sadece yüzde 0,12 ödüyor.

Borçlanma rakamları teferruat gibi görünse de paranın maliyetinin iktisadî krizden çıkış müddetini uzattığı hatırtan uzak tutulmamalı.

PARA KITLIĞI BAŞLADI

Para kıtlığı gelinceye kadar hissedilmez. Hissedildiği anda ise iş işten geçmiştir. Türkiye o kıtlığı kamuda iliklerine kadar hissediyor.

İlk ibretlik vaka Kayseri’den… Sağlık Müdürlüğü, aile hekimlerinin cep telefonlarına kısa mesaj göndermiş.

Mesajda, “Ocak ayı cari gider ödemeleriniz yapılamayacaktır.” deniliyor ki kamu maliyesinin iflas ettiğini ispat etmek için başka veriye bakmaya lüzum yok.

2019 bütçesinde tahsisatı yapılmış bir tutarı bile taşra teşkilatına aktaramamış Hazine ve Maliye Bakanlığı,

AKP’nin ihya ettiği müteahhitler de hissediyor o para kıtlığını. İnşaattaki krize dair bir vaka da İstanbul Taksim’den…

YANDAŞ MÜTEAHHİTTEN ERDOĞAN’A: TOKİ BİZİ PERİŞAN ETTİ

AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan, “Çatlasanız da patlasanız da yıkacağız.” dediği Atatürk Kültür Merkezi’ni (AKM) dediği gibi yıktı.

AKM’yi yeniden inşâ edecek iki işadamı ile sahnede pazarlığa tutuştuğunda hiç ummadığı bir cevapla karşılaştı.

Erdoğan’ın gözde işadamı Fettah Tamince’nin AKM projesindeki ortağı Yeni Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Naci Topsakal parasızlıktan dert yandı.

Topsakal Erdoğan’a, “Başkanım para konusunda sıkıntımız zaten var. Belki zaman konusunda yapabiliriz.” cevabını verdi. Erdoğan “Yap, yap!” diyerek indirim konusunda ısrarcı oldu.

Erdoğan ısrar edince Topsakal, “Ciddi bir sıkıntı. TOKİ (Toplu Konut İdaresi) bizi perişan etti. Ömer Bey (TOKİ Başkanı Ömer Bulut) bizi perişan etti.” dedi. Erdoğan, “Sen öyle deme!” diyebildi.

İTİMAT KALMAYINCA İTİBAR DA KALMAZ

Rüşvet ve yolsuzlukların üzerine gitmek yerine parti müftülerinin verdiği sözde fetvalarla kendilerine icazet alanlar her gün başka bir iflasla yüzleşecek.

Borç maliyetindeki artışın en bariz sebebi iktidarın itibarının azalmasıdır. Hazine’nin anahtarını elinde bulunduranlara itimat kalmayınca itibar da kalmıyor haliyle…

 http://www.tr724.com/o-listede-de-turkiye-ilk-sirada/