Rezerv eriyor, Merkez Bankası neden açıklama yapmıyor | Harun Odabaşı

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın galiba en büyük muhalifi piyasalar! Zira ne zamandan ekonomi ile alakalı iddialı bir beyanatı olsa çok kısa bir süre sonra piyasalardan gelen negatif bir haber sayın Albayrak’ı yalanlayıveriyor. ‘Dövize demir yumruk indirdik’ demişti ertesi gün döviz baş kaldırmıştı. ‘Görüyorsunuz. Şubat ocaktan hakikatten çok daha iyi. Mart şubattan daha iyi, nisan da marttan daha iyi olacak.’ sözü de ekonomideki küçülme ve işsizlik rakamlarındaki rekor artış ile buhar olmuştu. Önceki gün de Albayrak, Twitter’dan “Dengelenme sürecinin sanayide ve reel kesim güvenindeki pozitif yansımaları devam ediyor. Sanayi üretiminde, imalat sanayi kapasite kullanım oranlarında ve reel kesim güveninde, özellikle yapısal dönüşüm adımlarını hayata geçirdikçe çok daha hızlı yükseliş yakalayacağız.” açıklamasında bulundu. Bu kriz ortamında hangi reel kesim temsilcilerine soruldu ise güven endeksinde olumlu bir düzelme yakalanmış. Ancak aynı gün tekstil ve inşaat ile birlikte ekonominin üç lokomotifinden biri sayılan otomotiv sektörünün en büyüğü Tofaş 28 Nisan’dan itibaren vardiya sayısını 3’ten 2’ye indireceğini bildirdi. Tabiri caiz ise Albayrak’ın yazısının mürekkebi kurumadan reel sektörden yalanlama gelmiş oldu. Türkiye’nin hem binek otomobil hem de hafif ticari araç üreten tek otomotiv şirketi olan Tofaş, daha öncede 9 bin olan çalışan sayısını 7 bine indiğini ifade etmişti.

MERKEZ BANKASI’NDA NELER OLUYOR?

Haftanın en önemli konu başlıklarından biri Merkez Bankası’nın döviz rezervindeki erime ve bu erimenin nasıl cereyan ettiği keyfiyeti idi. Merkez Bankası’nın döviz rezervi bilmeceye dönüştü. Şu anda özellikle muhalif kesim döviz rezervinin eridiğini hatta 12 ila 16 milyar dolar arasında bir yere kadar gerilediğini iddia ediliyor. Ancak bu rakam net döviz rezervi ile ilgili. Toplam döviz rezervi ise yine 100 milyar dolar civarında. Bu ayrıntı verilmeyince sanki döviz 100 milyar dolardan 12-16 milyar dolara düştü gibi bir algı oluşuyor ki doğru değil. Net döviz rezervini yine net döviz rezervi ile karşılaştırmak gerekiyor. Geçmiş yıllara baktığımızda net döviz rezervi en babasıyla 37 milyar dolar ancak olabilmiş. Yine Merkez Bankası verilerine göre şu andaki net döviz rezervi 16 milyar dolar değil 28 milyar dolar. Yani düşüş bu açıdan bakınca kötü ama dramatik değil. Hatta özellikle iki yıldır yaşanan sert döviz dalgalanmaları dikkate alındığında iyi bile sayılabilir. Ancak Financal Times’in analizi doğru ise yani Merkez Bankası net döviz rezervini swap işlemlerinden gelen dövizle birlikte şişiriyorsa ciddi sorun var demektir. Merkez Bankası’nın piyasalara güven vermesinin ötesinde caydırıcı olmak gibi bir rolü var. Aksi taktirde spekülatör ve manipülatörlere gün doğar. Caydırıcı olmanın yolu ise başka önemli unsurlar olmakla birlikte elindeki döviz rezervi ile doğrudan orantılı. Ayrıca yabancı sermaye Türkiye’den çıkmak istediğinde elindeki TL’yi kim dövize çevirecek. Ağırlıklı olarak MB. Dolayısı ile yabancı sermaye için giriş serbest çıkış tıkalı ise ne kadar karlı olursa olsun Türkiye’ye giriş yapmak istenmeyecektir. Merkez Bankası iddialarla alakalı önümüzdeki günlerde bir açıklama yapacağını bildirdi. Umarız açıklama piyasalar açısından ikna edici olur.

MERKEZ BANKASI’NIN SORUMLULUĞU VAR MI?

Hükümetin ekonomi yönetimi bozulan dengeler için bir günah keçisi arıyor ve çoğu zaman gözler MB üzerine çevriliyor. Peki bu krizde Merkez Bankası’nın ne kadar sorumluluğu olabilir? MB ritmik davranabilseydi yani doğru hamleleri yerinde ve zamanında yapabilseydi bile kriz seviyesinin çok değişebileceği kanaatinde değilim. Çünkü hükümetin performansı ve dış piyasa şartları MB’nın kontrolünde değil. MB kararları piyasalar açısından çok belirleyicidir ama bu genel trendi belirleyecek bir güç değildir. Erdoğan hükümeti MB’nı kontrolleri altına almak istemiştir. Hatta Babacan döneminde hatırlayın ihanetle bile suçlanmış, Babacan ve dönemin MB başkanı neden faizlerin artırılması gerektiği konusunda Erdoğan’a brifing vermişti.

HARUN ODABAŞI
Kaynak: HARUN ODABAŞI – kronos news https://kronos21.news/tr/rezerv-eriyor-merkez-bankasi-neden-aciklama-yapmiyor/