İflasların gölgesinde popülizm - Harun Odabaşı

Döviz krizinin yaraları henüz sarılmamışken hatta krizin bittiği teyidi alınmamışken asgari ücretliye yapılan yüzde 26,05’lik zam popülizm kokuyor. Ama pek çok kişiye göre böyle popülizme can kurban. AKP seçmenine şu subliminal mesajı vermiş oldu: Enflasyon ne kadar yüksek olursa olsun ben seni korurum, enflasyona ezdirmem.

AKP kendisini yenilmez kılan unsurları çok iyi analiz eden bir parti. Yerel seçimlere birkaç ay kala asgari ücreti beklentilerin üzerinde artırarak yine kendisine oy veren geniş kitleyi memnun etmeyi başardı. Sendikaların açıklamasından ve muhalefetin eveleyip gevelemesinden attığı adımın kendisine puan kazandırdığı anlaşılıyor. AKP elinin çok daha güçlü olduğu ve kasasının dolu gözüktüğü dönemlerinde bile bu kadar bonkör davranmıyordu. Bu zamana kadar işlerin yolunda gitmesinde sıcak para bolluğu kadar sıkı maliye politikasının da etkisi büyüktü. Döviz krizinin yaraları henüz sarılmamışken hatta krizin bittiği teyidi alınmamışken asgari ücretliye yapılan yüzde 26,05’lik zam popülizm kokuyor. Ama pek çok kişiye göre böyle popülizme can kurban. AKP seçmenine şu subliminal mesajı vermiş oldu: Enflasyon ne kadar yüksek olursa olsun ben seni korurum, enflasyona ezdirmem.

Türkiye cumhuriyeti tarihinin en büyük özelleştirmesini yapan bir partinin toplumun en ezilen kesimlerinden hala büyük destek alması tahlile muhtaç bir paradoks. Normal şartlarda işçi ve sendika aleyhinde olan özelleştirmeleri yapan bir partinin ‘işçi düşmanı, sermaye dostu’ diye damgalanması gerekirdi. Fakat otoriterleşme ve medya kontrolü gibi Türkiye’nin kendine özgü koşulları AKP’yi farklı bir fotoğrafın objesi yapıyor.

Çalışanların aldığı maaşı artırarak satın alma gücünü yükseltmek ve ülkeye refah getirmek mümkün olsaydı AKP doğru yolda diyebilirdik. Ancak mesele o kadar basit değil. Ekonomiye bir bütün olarak baktığımızda çok ciddi ve kronik sorunlarımız var. Hatta poülizm bu sorunların boyutlarını daha da büyütüyor. Merkez Bankası’nın son raporunda dikkat çektiği gibi küresel eğilimlerin korumacı bir zırha bürünmesi ekonomik riskleri de beraberinde getiriyor. Faiz ve enflasyondaki anormal sıçramaya müteakip ekonominin kıskaca alındığı bir dönemde gelen yüksek ücret artışı en fazla işveren kesimini rahatsız edecektir. Konkordato ve iflasların boyutları netleşmeden ve ortalık sakinleşmeden şirket muhasebesine pimi çekilmiş bir bomba daha bırakıldı.

Rahip Brunson krizinin bitmesinin arkasından ABD’nin iki ay içinde Suriye’den çekileceğini açıklaması özellikle döviz cephesinde rahatlamaya sebep oldu. Trump’un Erdoğan’a anormal sayılabilecek iltifatları da ABD ile krizin en azından bir süre için bittiği izlenimini doğurdu. Bu koridor muhafaza edilirse AKP’ye yerel seçimlere kadar çok ciddi nefes aldırır. İktidar en azından döviz krizinden dolayı çizilen karizmasını onarma imkanı bulur.
İzaha muhtaç ilginç bir durum daha var. Dövizde nisbi gerileme yaşanmasında sıcak para akışının normalleşmesinin rol oynadığını düşünüyorduk. Halbuki geçen sürede Türkiye’ye dikkate değer bir sıcak para girişi olmadığı görülüyor. Döviz bolluğundan ziyade ithalatın azalmasının yarattığı bir rahatlık mı yoksa kayıt dışı sıcak para girişimi söz konusu bilinmiyor. Tabiki cari açığın azalması dövize olan talebi düşürecektir. Ancak özel sektör borçlarının büyüklüyü ve kısa vadesi bilindiğine göre döviz ihtiyacının nasıl karşılandığı ya da kayıt dışı sermaye akışını nerden ve kimden sağladıkları da kocaman bir soru işareti.

Kaynak: https://kronos7.news/tr/iflaslarin-golgesinde-populizm/